Machiavelli, Machiavellist miydi?

Mezar taşına “hiçbir övgü bu adın büyüklüğüne erişemez” yazılan Machiavelli, son çağın politik bilimini kurmuş ve bu bilime pratik mantığı sokmak suretiyle de felsefi bir özgünlük kazandırmıştır.

Machiavelli, hemen her devirde değişik dünya görüşüne sahip kişilerce göklere çıkarılan veya yerin dibine batırılan ama asla ilgisiz kalınamayan “diri” bir düşünürdür.

Prens, işte böyle bir düşünürün, siyaset konusunda hangi ülkeden veya hangi düşünceden olursa olsun herkes için geçerli sayılacak kuramların işlendiği bir yapıttır.

J.J.Rousseau’ya göre bu kitap bir “yergi” dir. “Krallara ders verilme bahanesiyle, halka nasıl yönetildiklerini öğreten” bu cumhuriyetçinin amacı, “halkı zulmün boyunduruğundan kurtarmak için, onları kurnazca uyandırmaya çalışmaktır.”

Bacon ise “Machiavelli’nin amacı devleti yönetenlerin yapmayı adet edindikleri şeyleri göstermektir. Onlara ne yapmaları gerektiğini öğretmek değildir” der.

Prens “iktidara gelmenin, iktidarda tutunmanın ve iktidarı kullanmanın” yani siyasetin yöntemlerinin sanatsal ifadesidir.